حضرت آیت‌الله مظاهری در درس اخلاق خود که در مسجد حکیم اصفهان برگزار گردید، در ادامۀ بحث «فضیلت‌های فراموش شده»، از فضیلت و صفت حسنۀ «ادب» به عنوان یکی از فضایل فراموش شدۀ جامعۀ کنونی نام برده و اظهارداشتند: مسلمان و به خصوص انسان مؤمن باید مؤدّب باشد و قطع نظر از اسلام و ايمان، ادب هر شخص نشانۀ شخصیّت او است.
ايشان افزودند: بنابر قاعدۀ تجسّم عمل، هویّت و شخصیّت انسان‌ها براساس میزان ادب آنان شکل می‌گیرد و افراد مؤدّب، علاوه بر دنیا، در عالم ملکوت و در قیامت، مورد احترام ملائکه و اهل ملکوت خواهند بود.
این مرجع تقلید در تشریح اقسام و مراتب ادب، ادب در پیشگاه پروردگار متعال را عالی‌ترین و والاترین مرتبه از مراتب آن برشمرده و گفتند: بنابر فرمایش بزرگان علم اخلاق، عالم محضر خداوند متعال است و ما در محضر خداوند هستیم، پس ادب حضور باید مراعات شود.
معظّم‌له، گناه و نافرمانی آدمیان از اوامر خداوند را نشانۀ بی‌ادبی آنان دانسته و اظهار داشتند: هر انسانی که در ملک خداوند، روزی او را بخورد و از نعمت‌های بیکران الهی برخوردار گردد و در مقابل حق‌تعالی، آشکارا یا پنهانی، گناه کند، بی‌ادب است و در نظر ملائکه و در عالم ملکوت به صورت یک انسان بی‌شخصیّت مجسّم می‌شود، هرچند از حیث ظاهری و اجتماعی، دارای شخصیّت و وجاهت باشد.
حضرت آیت‌الله مظاهری، ادب در پيشگاه قرآن کریم و معصومین«عليهم السّلام» را مرتبۀ دیگری از آن برشمرده و افزودند: از قرآن کریم استفاده می‌شود که اهل‌بیت«سلام‌الله‌علیهم» بر کردار و گفتار آدمیان نظارت دارند و ادب حضور در محضر ایشان اقتضا می‌کند اعمال انسان مطابق دستورات روح‌بخش آنان و موجب جلب رضایت آن بزرگواران باشد. همچنان که ادب در پیشگاه قرآن کریم، تبعیّت از دستورات انسان‌ساز آن کتاب نورانی را می‌طلبد.
ایشان در این زمینه تأکید کردند: اگر کسی به حضور دائمی در محضر خداوند متعال و قرآن کریم و نظارت اهل‌بیت«سلام‌الله‌علیهم» و ملائکه بر اعمال خود، اعتقاد داشته باشد، نه تنها مرتکب گناه و معصیت نخواهد شد، بلکه فکر و قلب او نیز دچار انحراف نمی‌شود و بخل، حسد، کینه و بدبینی در وجود او، جای خود را به فضائل ارزشمندی همچون سخاوت، خیرخواهی، عفو و خوش‌بینی خواهند داد.
آیت‌الله مظاهری در ادامۀسخنان اخلاقی خود، از ادب در برابر پدر و مادر به عنوان یکی دیگر از اقسام بسیار مهم آن نام بردند و خاطرنشان ساختند: پروردگار متعال در قرآن کریم همواره ضرورت احسان و نیکی به پدر و مادر را در کنار لزوم پرستش خود مطرح فرموده که این نوع بیان، نشانۀ اهمیّت فوق‌العادۀ احترام به والدین نزد خداوند تعالی است.
معظّم‌له افزودند: فرزندان در هر سنّی که باشند باید با پدر و مادر خود، با نهایت ادب و احترام برخورد کنند و سخن یا رفتاری از آنان سرنزند که پدر و مادر را بیازارد یا شخصیّت آنان را تضعیف نماید، هر چند پدر و مادر مقصّر باشند و در ادای حقوق آنان کوتاهی کرده باشند.
این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود، ادب و احترام در برابر بزرگان دین، علمای ربّانی و به ویژه مراجع تقلید را ضروری دانسته و تأکید کردند: مرحلۀ برتر رعایت ادب در برابر مراجع تقلید که نسبت به رعایت ادب ظاهری، از اهمیّت بیشتری برخوردار است، بهره‌برداری و استفاده از تلاش علمی آنان و تسلّط بر احکام، اخلاق و اعتقادات دین مبین اسلام است که مراجع تقلید و علمای ربّانی سال‌ها عمر و وقت خود را در جهت تبیین آن صرف کرده و در اختیار مؤمنین گذاشته‌‌‌اند.
معظّم‌له افزودند: شایسته است مؤمنین دست کم در ماه مبارک رمضان به جای کارهاي بيهوده يا امور کم فايده نظير تماشای فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیون، وقت خود را صرف تقویت بنیۀ اعتقادی و مطالعۀ احکام دین و نکات آموزندۀ اخلاقی کنند و با حضور در نماز جماعت و جلسات مذهبی و مجالس وعظ و خطابه به زحمات خالصانۀ مراجع تقليد و علما و دانشمندان دين در تبیین و تشریح علوم دینی، احترام بگذارند.
حوزه نیوز