نشست علمی، انجمن علمی کلام جامعه علمیه امبرالمومنین علیه السلام صبح پنج شنبه نوزدهم اسفند مام سال تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا قائمی‌نیا، دانشیار گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نویسنده کتاب «الهیات سایبر» در مسجد ولی الله اعظم عجل الله فرجه الشریف و با رعایت دستور العمل های بهداشتی برگزار شد.
در این مجلس حجت‌الاسلام علیرضا قائمی‌نیا ضمن تبیین واژه سایبر و مزیت آن بر فضای مجازی گفت: الهیات سایبر همان طور که از نامش پیداست به مسائل الهیاتی و کلامی می‌پردازد که مرتبط با فضای سایبر یا فضای مجازی است. فضای سایبر اهمیت زیادی برای عصر ما و خود ما دارد چون ما الان به یک معنا در عالم سایبر زندگی می‌کنیم و عالم سایبر زیست‌جهان ما را تشکیل می‌دهد. آن عالمی که در آن زندگی می‌کنیم، واکنش نشان می‌دهیم، سخن می‌گوییم و ارتباط برقرار می‌کنیم به نحوی از انحاء تحت سیطره فضای سایبری است. این فضا تمام ابعاد زندگی بشر جدید را فراگرفته و ما تمام امور علمی، اقتصادی، تجاری، ارتباطی خودمان را در این فضا سامان می‌دهیم و دامنه آن هم روز به روز گسترش بیشتری پیدا می‌کند.
دانشیار گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: طبیعی است که این فضا برای خودش مزایا و معایبی دارد، مزایایش را می‌بینم؛ همین سرعتی که در انجام کارها هست، ارتباط راحت‌تری که ما به واسطه این فضا با کسانی که در آن سوی کره زمین هستند برقرار می‌کنیم و… همه این‌ها چیزهایی هستند که در دنیای قدیم یا اساسا میسّر نبود و یا به این سهولت انجام نمی‌شد.
یکی از ویژگی‌های مهم سایبر دموکراتیزه شدن اطلاعات است یعنی اطلاعات عمومی شده و در دسترس همه قرار گرفته است. این نکته مهمی است ولی این فضا برای خودش معایبی هم دارد، من تلاش کرده‌ام که آن معایبی که بر این فضا مترتب است، خصوصا معایبی که معرفت‌شناختی و دینی هستند را تا حدی دسته‌بندی کنم و راه حل‌هایی هم پیشنهاد بدهم.
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا قائمی‌نیا افزود: طبیعی است که مهمترین ویژگی معرفت‌شناختی فضای سایبر جایگزین شدن اطلاعات به جای معرفت است. “معرفت” باورِ صادقِ موجه است، از حیث معرفت‌شناسی در فضای سایبر ما با چیزی به اسم باور صادق موجه ارتباط نداریم بلکه صرفا با اطلاعات و داده‌هایی که معنادار هستند، سروکار داریم و چه بسا که اصلا فرصت نداریم که بخواهیم صدق و کذب آن‌ها را بررسی کنیم چون جریان اطلاعات در فضای سایبر فوق العاده قوی است، شما می‌بینید گاهی آبشارهای اطلاعاتی پیدا می‌شود و یک باره سیلی از اطلاعات می‌آید که به هیچ وجه نمی‌توانید مقابل آن مقاومت کنید؛ نمونه‌اش همین شایعاتی است که هراز چندگاهی در جامعه به راه می‌افتد و وقتی راه افتاد دیگر نمی‌شود با آن مقابله کرد چون باید زمان از آن بگذرد.
در فضای سایبر چنین اتفاقی می‌افتد و ما جریان‌های اطلاعات و کلان داده‌ها و آبشارهای اطلاعاتی داریم که تعامل معرفتی با این‌ها نمی‌شود کرد. بنابراین یک مشکل اصلی که پیدا می‌شود این است که کسی که در این فضا زندگی می‌کند با چه معیارها و هنجارهایی می‌تواند این اطلاعات را سبک و سنگین کند.